Borderline bij moeders

Borderline persoonlijkheidsstoornis (BPS) bij de moeder kan een verhoogd risico leveren bij haar kinderen op toekomstige psychopathologie.

Moeders met BPS worden gekenmerkt door een geschiedenis van gebroken relaties en duidelijke instabiliteit in meerdere fases van hun leven. Verwacht wordt dat het karakteristieke gedrag van Borderline de moeder-kind relatie zal infiltreren, net zoals het interfereert met andere relaties.

Kenmerkende symptomen van het Borderline Personality Disorder Syndroom bespreek ik hierna, omdat die waarschijnlijk een negatieve invloed hebben op de sociale en emotionele ontwikkeling van het kind.

Borderline kenmerken

Volwassenen met BPS vertonen doorgaans een patroon van instabiele relaties en een groot aantal interpersoonlijke problemen. Ze vertonen over het algemeen een ongeorganiseerde manier van omgaan met interpersoonlijke stress en schommelen vaak tussen extremen zoals enerzijds idealiseren en anderzijds kleineren van anderen. Er wordt gesuggereerd dat de moeder-kind relatie niet beschermd is tegen deze interpersoonlijke problemen.

Mensen met een borderline-stoornis gebruiken vaak hun eigen ervaringen met grenzen en rolpatronen als de enige juiste. Veel mensen met een borderline-stoornis, bijvoorbeeld, zullen empathisch zijn in de richting van, en de zorg voor andere mensen alleen omdat ze verwachten dat de andere persoon “er voor hen zal zijn”, op aanvraag (APA, 2000).

Gewoonlijk maken ze onpraktisch aanspraken op anderen en hebben ze onrealistische eisen met betrekking tot de hoeveelheid tijd die je samen zou moeten doorbrengen.

Moeders met borderline reageren overdreven.  Bijvoorbeeld met intense woede vanwege korte scheidingen of lichte veranderingen in de plannen (APA, 2000). Daarmee samenhangend, een moeder met een borderline-stoornis heeft de neiging om het kind te behandelen als een “need verheugend object” in tegenstelling tot een individu, een autonoom persoon. Dergelijke gedragingen, vermengd met het krachtige, afwisselend idealiseren en kleineren wat borderline kenmerkt ondervangt een positieve moeder-kind relatie en heeft een negatieve invloed op het kind, met name bij het ontwikkelen van sociale vaardigheden en gevoel van eigenwaarde.

Effectief ouderschap kan in het gedrang komen door een moeder met een borderline-stoornis vanwege instabiliteit met betrekking tot haar gevoel voor haar eigen zelf. Veel mensen met een borderline-stoornis handhaven een negatief zelfbeeld en gevoelens van waardeloosheid. Het is ook typisch voor volwassenen met BPS om ineens om te schakelen, zoals abrupte veranderingen in de aspiraties, roeping, seksuele identiteit en waarden (APA, 2000). A

De unieke relatie met de moeder zou ervoor moeten zorgen dat het kind een gevoel van eigenwaarde ontwikkelt. Maar bij een moeder met borderline die niet echt een vast zelfbeeld heeft, kan het zijn dat dit vervormde, onvoorspelbare en fluctuerende zelfbeeld van de moeder negatieve effecten zal hebben op het zelfbeeld van het kind.